MPG uitgelegd: zo beïnvloedt biobased bouwen de milieuprestatie van je woning

Wat is de Milieuprestatie Gebouwen (MPG)?

Als je een nieuwe woning wilt bouwen, moet je aan allerlei duurzaamheidseisen voldoen. Eén daarvan is de Milieuprestatie Gebouwen (MPG). Maar wat zegt die norm eigenlijk over je woning?

✅ De basis: wat meet de MPG?

De MPG drukt uit hoeveel milieubelasting de materialen van je gebouw veroorzaken, gerekend over de hele levensduur van het pand. Denk aan:

• grondstofwinning,

• productie,

• transport,

• gebruik,

• én de verwerking na sloop.

Kort gezegd: hoe duurzaam zijn de materialen die je gebruikt, van wieg tot graf?

De uitkomst is een getal in euro’s per vierkante meter per jaar (€/m²/jaar), waarmee je als het ware de “milieukosten” van je woningmaterialen afrekent.

📏 Wat is de norm?

Voor woningen geldt op dit moment een maximale MPG-score van 0,8 €/m²/jaar. Er zijn plannen om dit stapsgewijs verder aan te scherpen. Het is dus slim om nú al vooruit te denken en te bouwen met materialen die je MPG-score laag houden.

🔍 Hoe wordt de MPG berekend?

De MPG wordt berekend met een speciale softwaretool die is aangesloten op de Nationale Milieudatabase (NMD). In deze database staan duizenden materialen met hun milieuprofiel. Hoe hoger de milieubelasting van een materiaal, hoe slechter het scoort in de berekening.

Waarom is de MPG belangrijk bij duurzaam bouwen?

Wie vandaag de dag een woning bouwt, bouwt voor de toekomst. En die toekomst vraagt om minder CO₂-uitstoot, minder grondstofverbruik en meer bewust materiaalgebruik. De MPG helpt daarbij.

🎯 Een meetinstrument voor materiaalimpact

De MPG is bedoeld als stuurmiddel: het helpt ontwerpers, bouwers én opdrachtgevers om betere keuzes te maken. Door de milieu-impact van materialen zichtbaar te maken, voorkom je dat je per ongeluk een energiezuinige woning bouwt... met een torenhoge ecologische voetafdruk door vervuilende bouwmaterialen.

🏛️ Wettelijke verplichting bij nieuwbouw

Sinds 2018 is het verplicht om een MPG-berekening te overleggen bij de aanvraag van een omgevingsvergunning voor nieuwbouwwoningen. Haal je de norm niet? Dan krijg je geen vergunning. Zo simpel is het.

♻️ Aanvulling op BENG-eisen

De MPG focust zich uitsluitend op de materiaalgebonden milieubelasting. Dat is dus iets heel anders dan de BENG-eisen, die gaan over energiegebruik. Samen vormen ze het fundament van duurzaam bouwen:

• BENG kijkt naar hoe je woont,

• MPG naar waar je mee bouwt.

Wil je meer lezen over de BENG, lees dan onze Blog: "Biobased bouwen en de BENG: zo haal je de normen met gemak".

Wat maakt biobased bouwen relevant voor de MPG-score?

Als je een lage MPG-score wilt behalen, is het kiezen van de juiste materialen cruciaal. En daar komen biobased materialen om de hoek kijken.

🌿 Wat zijn biobased materialen?

Biobased materialen zijn afkomstig van natuurlijke, hernieuwbare bronnen. Denk aan:

• Hout (uit duurzaam beheerde bossen),

• Vlas, hennep, houtvezels of stro als isolatiemateriaal,

• Kurk, bamboe, riet, of zelfs mycelium (schimmelstructuren).

Ze groeien vaak snel, slaan CO₂ op tijdens hun groei én zijn na gebruik vaak herbruikbaar of biologisch afbreekbaar.

♻️ Gerecyclede materialen dragen ook bij

Ook gerecyclede grondstoffen scoren vaak goed op de MPG, zeker als ze reststromen een tweede leven geven. Denk bijvoorbeeld aan:

• Cellulosevlokken isolatie, papiervezels gemaakt van oud krantenpapier.

• Katoenisolatie, geproduceerd uit gerecyclede spijkerbroeken of ander textielafval.

• Gecertificeerd gerecycled hout (bv. uit sloopprojecten), hergebruikt als constructiemateriaal of gevelbekleding.

• Geperste vezelplaten uit resthout, denk aan FSC-gecertificeerd én formaldehydevrij OSB of ESB.

• Recycled glas en schuimglas-isolatie, vervaardigd uit oude flessen of vlakglas.

• Gerecycleerde bakstenen of betontegels, voor gevels, bestrating of funderingselementen.

Deze materialen zijn niet biobased in de strikte zin van het woord, maar ze hebben wel een lage milieubelasting doordat ze afvalstromen hergebruiken en weinig energie vergen bij de productie. In MPG-berekeningen kunnen ze dus net zo waardevol zijn als puur biobased oplossingen.

🛈 Let op: Zorg altijd dat je materialen gebruikt die zijn opgenomen in de Nationale Milieudatabase (NMD). Alleen dan tellen ze officieel mee in de MPG-berekening.

🧮 Lage milieu-impact = lage MPG-waarde

De kracht van biobased materialen zit in hun lage milieubelasting. In de MPG-berekening scoren ze vaak aanzienlijk beter dan traditionele bouwmaterialen zoals beton, staal of kunststofisolatie.

• Biobased materialen veroorzaken minder uitstoot bij productie.

• Ze zijn licht, waardoor transport minder belastend is.

• En ze slaan CO₂ op in plaats van het uit te stoten.

Dat betekent: een lagere MPG-score, zonder in te leveren op kwaliteit of comfort.

🧱 Voorbeeld: biobased versus traditioneel

Een wand met kalkhennep of stro-isolatie scoort in de MPG aanzienlijk beter dan een vergelijkbare wand met PIR-isolatie of betonblokken.

Wil je een woning met een lage milieubelasting? Dan is biobased bouwen niet alleen een logische, maar ook een slimme keuze.

Wat kun je als particulier of bouwer doen om je MPG-score te verbeteren?

Ook als particulier kun je actief bijdragen aan een woning met een lage milieubelasting. Hoe vroeger je duurzame keuzes maakt, hoe makkelijker het is om binnen de MPG-normen te blijven — of ze zelfs ruim te overtreffen.

🛠️ 1. Kies bewust voor biobased en gerecyclede materialen

Laat je niet alleen leiden door wat 'standaard' is. Vraag bij je architect of aannemer naar materialen die milieuvriendelijker zijn, zoals:

• Biobased isolatie (hennep, vlas, houtvezel en stro);

• Duurzaam hout voor gevels, vloeren en constructie;

• Gerecycled materiaal, zoals cellulosevlokken, katoenisolatie, bakstenen of plaatmateriaal uit reststromen.

🔍 Let op: alleen materialen die zijn opgenomen in de Nationale Milieudatabase (NMD) tellen mee in de officiële MPG-berekening.

📄 2. Laat al vroeg een MPG-berekening maken

De MPG-score is niet iets dat je pas op het eind regelt. Vraag je architect of rekenbureau om al in het ontwerpstadium een voorlopige MPG-berekening te maken. Zo zie je waar je kunt optimaliseren én voorkom je vertraging bij de vergunning.

♻️ 3. Hergebruik wat je kunt

Bouwen hoeft niet altijd met nieuwe materialen. Steeds meer leveranciers bieden tweedehands bouwmaterialen aan, zoals:

• Kozijnen of binnendeuren van sloopprojecten;

• Gerenoveerde houten vloeren of traptreden;

• Vintage tegels, bakstenen of sanitair.

Zowel duurzaam als karaktervol!

🧩 4. Denk aan losmaakbaarheid

Een lage MPG-score gaat niet alleen over vandaag, maar ook over morgen. Als je nu al rekening houdt met herbruikbaarheid en demontabel bouwen, scoort je woning ook op de lange termijn beter. Bijvoorbeeld:

• Schroefbare gevelsystemen i.p.v. gelijmde;

• Modulaire indelingen;

• Materialen die gemakkelijk te vervangen of te upgraden zijn.

Conclusie: bouwen met impact – in de goede zin van het woord

De MPG lijkt op het eerste gezicht misschien een technische verplichting, maar eigenlijk is het een kans. Een kans om bewuster te bouwen, met oog voor de toekomst. Door te kiezen voor biobased en gerecyclede materialen verlaag je niet alleen je milieuprestatie-score, maar creëer je ook een gezondere, duurzamere woning die meebeweegt met de tijd.

Bij Bower Architecten denken we graag met je mee. Of je nu een eigen woning wilt bouwen of een duurzaam ontwerp zoekt dat écht klopt — wij combineren vakmanschap met biobased innovatie.

👋 Interesse in biobased bouwen?

Wil je weten wat biobased bouwen voor jouw woning kan betekenen? Of wil je jouw MPG-score optimaliseren zonder concessies te doen aan stijl of comfort?

👉 Neem vrijblijvend contact met ons op. We denken en ontwerpen graag met je mee.